Wrzesień to powrót młodzieży do szkół i jednocześnie czas zakupów. Bo nagle się okazuje, że nasza ulubiona bluza jest dla nas za mała, buty są całkowicie wytarte i jeszcze dodatkowo trzeba kupić nowe podręczniki do nauki. Podobną analogię możemy zastosować do sprzętu elektronicznego – w tym do laptopów. Szczególnie w aktualnych realiach, gdzie bardzo dużo szkół przeszło na model nauczania zdalnego i potrzebny jest komputer, żeby w ogóle móc uczestniczyć w zajęciach. Starszy komputer przenośny może nie sprostać wymaganiom, jakie przed nim postawimy, po prostu jego wydajność może być niewystarczająca, jest jak ta bluza – nadal w dobrym stanie, ale już się w nią nie mieścimy. Dlatego też postanowiliśmy napisać ten poradnik. Który w jasny sposób przedstawi, na co zwrócić uwagę przy wyborze nowego laptopa, który idealnie sprawdził się jako laptop dla nastolatka i pozostałych domowników. Niniejszy poradnik kierujemy do osób mniej obeznanych w rynku komputerów przenośnych, a chcących szybko podreperować stan swojej wiedzy o aktualnie panujących trendach w tym segmencie technologicznym.
Rynek komputerów przenośnych jest bardzo dynamiczny, co kilka miesięcy pojawiają się nowe procesory, karty graficzne, nośniki danych SSD czy pamięci RAM w zalewie nowości czasami ciężko połapać się nawet redaktorom technologicznym, którzy z tym sprzętem mają do czynienia na co dzień, a co dopiero osobie, która przysłowiowo wskakuje do pędzącego pociągu i próbuje wybrać najlepszy produkt.
Jaki procesor w laptopie wybrać
Wybór odpowiedniego procesora w laptopie to jedna z najważniejszych decyzji, jaką musimy podjąć przy wyborze nowego laptopa. Procesor to jego serce i to on w znacznej mierze będzie decydował o wydajności komputera. Przy jego wyborze należy zwrócić uwagę przede wszystkim na liczbę rdzeni oraz na częstotliwość jego pracy. Na rynku dostępnych jest wiele modeli procesorów, ale możemy podzielić je na kilka segmentów.
Prawie wszystkie laptopy ze średniej półki konsumenckiej, wyposażone są w procesory dwu, cztero lub sześciordzeniowe od firm Intel, lub AMD. W ofercie firmy Intel znajdziemy takie serie procesorów jak Core i3 (2 rdzenie), Core i5 (4 rdzenie) czy Core i7 (4 do 8 rdzeni, ośmiordzeniowe procesory zarezerwowane są jednak dla dużo droższych konstrukcji) Aktualnie na rynku dostępne mamy procesory Intel od 8 do 11 generacji. Polecamy wybierać procesory z dwóch ostatnich generacji, czyli z dziesiątej (Core i3 10XXX) i jedenastej (Core i3 11XXX), aczkolwiek procesory ósmej generacji nadal nie będą złym wyborem. Oferta AMD składa się z następujących serii procesorów – Ryzen 3 (2 lub 4 rdzenie), Ryzen 5 (4 do 6 rdzeni), Ryzen 7 (4 do 8 rdzeni). W przypadku mobilnych układów AMD wybór odpowiedniej serii procesorów jest o wiele łatwiejszy, ponieważ jest ich dużo mniej niż u konkurencji, polecamy skupić swoją uwagę na procesorach trzeciej oraz czwartej generacji, czyli na procesorach AMD Ryzen 3000 i 4000.
Segment premium, czyli laptopy z procesorami skierowanymi do bardzo wymagającego użytkownika lub zapalonego gracza. Obydwie firmy w swojej ofercie posiadają stosowne procesory, wyróżniają się one postfiksem H (AMD) lub HK (Intel) np. Core i7 10980 HK lub Ryzen 7 4800H.
W najtańszych i najbardziej podstawowych modelach komputerów przenośnych możemy znaleźć procesory Intel Pentium i Celeron lub AMD Athlon. Nie powinniśmy się jednak nastawiać na to, że taki procesor oferuje wysoką wydajność. Jeśli tylko mamy taką możliwość polecamy dopłacenie do dużo wydajniejszych procesorów Core lub Ryzen, są one dużo bardziej przyszłościowym zakupem.
Karta graficzna zintegrowana czy samodzielna.
Drugim najważniejszym komponentem wpływającym na wydajność laptopa jest karta graficzna. Ogólnie komputery mobilne możemy podzielić na dwie kategorie, na te ze zintegrowaną w procesorze kartą graficzną i na konstrukcje z samodzielnym układem GPU. Konstrukcje z zintegrowaną kartą graficzną występują w najtańszych laptopach, gdzie liczy się każda złotówka, ale też to rozwiązanie stosuje się w ultramobilnych laptopach biznesowych, gdzie ze względu na rozmiar samej obudowy laptopa samodzielna karta graficzna po prostu się nie zmieści.
Drugą kategorią są laptopy z samodzielną kartą graficzną. Ich największą zaletą jest dużo wyższa wydajność niż układów zintegrowanych. Samodzielne karty graficzne do laptopów produkują dwie firmy AMD oraz NVIDIA. Dominującą pozycję z tych dwóch firm posiada NVIDIA, spowodowane jest to tym, że w swojej ofercie ma dużo większą gamę modeli. Od najwydajniejszych kart graficznych GeForce RTX 2080 Max-Q, które wspierają wszystkie najnowsze techniki wyświetlania grafiki komputerowej. Tylko na nich jesteśmy w stanie zobaczyć efekty ray tracingu, czyli śledzenia promieni w grach, dzięki nim oprawa graficzna, będzie bardziej realistyczna. Cienie będą bardziej naturalne – miękkie, odbicia obiektów zgodne z właściwościami fizycznymi materiałów, a samo oświetlenie, będzie bardziej przekonujące. Dodatkowo mamy wsparcie dla technik DLSS (czyli rekonstrukcji obrazu z wykorzystaniem algorytmów sztucznej inteligencji), która to powoduje zwiększenie liczby wyświetlanych klatek na sekundę, bez pogorszenia się jakości obrazu (w niektórych przypadkach obraz generowany przez DLSS jest nawet ostrzejszy i wyraźniejszy od natywnej rozdzielczości). Wybór RTX 2080 Max-Q polecamy największym fanom rozgrywki komputerowej z odpowiednio zasobnym portfelem. Drugą najwydajniejszą kartą graficzną NVIDII dla komputerów przenośnych jest GeForce RTX 2070 Max-Q, oferuje on niewiele niższą wydajność niż model flagowy, ale jego cena jest na dużo bardziej akceptowalnym poziomie i nadal mamy wszystkie zaawansowane techniki ray tracingu oraz DLSS. Bardzo dobrym przykładem laptopa z kartą graficzną GeForce RTX 2070 Max-Q jest MSI GS 75 Stealth.
Laptop ten wyposażony jest w kartę graficzną GeForce RTX 2070 Max-Q, procesor Intel Core i7 – 10875H i 16 GB szybkiej pamięci RAM DDR4 3200 MHz. Takie parametry zapewniają mu wystarczającą moc obliczeniową, żeby sprostać bardzo wymagającym grom, jak i programom dla profesjonalistów.
Jeśli jednak nie jesteśmy przekonani, czy potrzebujemy tak wydajnej karty graficznej, ale nadal chcemy zobaczyć wszystkie nowinki techniczne jak w droższych modelach. To najlepszym wyborem jest zwrócenie naszego wzroku ku podstawowemu modelowi GeForce RTX 2060, który dysponuje wszystkimi nowinkami technologicznymi swoich starszych braci, ale jest od nich zdecydowanie tańszy w zakupie. Laptop, który spełnia takie wymagania to Asus TUF Gaming FX505DV-AL026. Poza wydajną kartą graficzną dysponuje procesorem AMD Ryzen 7 3750H oraz ma zainstalowane 16 GB pamięci RAM, którą możemy rozszerzyć do 32 GB.
Ostatnią polecaną przez nas kartą graficzną do laptopa jest model NVIDIA GeForce GTX 1650. Już na pierwszy rzut oka można zauważyć, że mamy do czynienia z inną serią kart graficznych nazwa RTX zmieniła się na GTX, a dalsza nazwa modelu rozpoczyna się od cyfry 1, a nie 2. Modele GTX skierowane są do młodych pasjonatów, którzy dopiero rozpoczynają swoją przygodę z wirtualną rozrywką. Pozbawione są zaawansowanych funkcji modeli RTX, ale rekompensują to dużo niższą ceną. Dodatkowo ich wydajność w grach i zastosowaniach profesjonalnych nadal jest wielokrotnie większa niż laptopów z zintegrowaną kartą graficzną. Dużym plusem laptopów zarówno z kartami GeForce RTX, jak i GeForce GTX jest wsparcie oferowane przed dedykowane sterowniki bądź to dla graczy (Game Ready Driver), bądź osób korzystających z aplikacji kreatywnych (Studio Driver). Firma Lenovo w swojej ofercie posiada bardzo dobry laptop z tą kartą graficzną Lenovo Ideapad 3. Który jest wartościowym wyborem na pierwszy taki komputer. Dodatkowo pozostałe komponenty też są bardzo wysokiej klasy. Procesor to Intel Core i5 10300H, zainstalowana pamięć operacyjna to 8GB DDR4.
Pewnie nie jedną osobę zdziwi brak polecanych układów graficznych do laptopów firmy AMD, która też jest producentem kart graficznych. Niestety na tę chwilę, modele AMD Radeon głównie skierowane są na rynek komputerów stacjonarnych, a dostępne modele kart graficznych do laptopów to konstrukcje już kilkuletnie i w porównaniu z konkurencyjnymi modelami NVIDII niestety mniej wydajne. Możliwe, że jak wyjdzie nowa generacja układów mobilnych od AMD w architekturze RDNA2 to będą one w stanie nawiązać równorzędną walkę z modelami NVIDII, ale teraz niestety przegrywają w tym starciu.
Wielkość ekranu i rozdzielczość matrycy
Wielkość ekranu definiuje rozmiar laptopa. Większość dostępnych laptopów wyposażona jest w matrycę o przekątnej 15,6 cala. Rozmiar ten uważany jest za najbardziej uniwersalny do wszystkich zastosowań. Jeżeli jednak zależy nam na większej poręczności laptopa, to zawsze możemy się zdecydować na model z matrycą o mniejszej przekątnej – 13,3 lub 14 cali, wtedy cały laptop będzie odpowiednio mniejszy i zgrabniejszy. Po przeciwnej stronie znajdują się laptopy z matrycą 17 cali lub jeszcze większą. Tak duży ekran sprawdzi się w laptopie do grania lub w stacji roboczej, gdzie mobilność nie jest, aż tak istotną kwestią.
Następnym ważnym parametrem jest rozdzielczość matrycy. Aktualnie panującym standardem jest rozdzielczość 1920 × 1080 pikseli, potocznie nazywana FullHD. Zapewni ona optymalną jakość wyświetlanego obrazu na ekranie laptopa. Co więcej, jeśli laptop ma nam służyć jako komputer do grania. To warto wybrać taki, którego ekran ma zwiększoną wartość częstotliwości odświeżania 120, 144 lub nawet 240 Hz.
Jeśli jednak laptop, będzie częściej służył nam do pracy. To warto wybrać taki z matrycą o wyższej rozdzielczości 2560 × 1440 pikseli lub nawet 3840 × 2160, czyli 4K. Matryce o większej rozdzielczości kierowane są do profesjonalistów i bardzo często mają dużo lepsze odwzorowanie barw.
Należy unikać laptopów z matrycami o rozdzielczości 1366 × 768 pikseli (potocznie takie ekrany nazywane są HD), ponieważ w większości przypadków są to bardzo niskiej jakości matryce, i korzystanie z takiego laptopa.
Ostatnie, na co należy zwrócić uwagę przy wyborze matrycy do laptopa, jest to, w jakiej technologii został on wykonany. Dostępnych technologii jest kilka.
- TN – są to matryce przeznaczone dla graczy, ponieważ oferują najkrótszy czas reakcji matrycy i najwyższe odświeżanie ekranu, ich wadą są gorsze niż w przypadku pozostałych rodzai matryc kąty widzenia, a samo odwzorowanie barw nie jest najlepsze.
- IPS – to aktualnie najpopularniejsze matryce w laptopach, oferują bardzo dobre kąty widzenia oraz odwzorowanie barw, niestety nie są tak szybkie, jak matryce TN i ich odwzorowanie czerni nie jest tak dobre, jak w przypadku matryc VA.
- VA – ekrany z tym rodzajem matrycy charakteryzują się bardzo głęboką czernią i bardzo wierną reprodukcją kolorów, niestety ich wadą jest podatność na efekt smużenia, dodatkowo kąty widzenia są odrobinę gorsze niż w przypadku paneli IPS.
Wyżej wymienione technologie produkcji matryc LCD, nie pokrywają wszystkich dostępnych ekranów na rynku, ponieważ w niektórych laptopach możemy spotkać matryce OLED lub QLED, ale stanowią one tak niski procent dostępnych ekranów na rynku, że jest nikła szansa, że kupimy laptop z taką matrycą.
Pamięć RAM, ile do laptopa?
Pamięć RAM to kolejny ważny element w specyfikacji komputera przenośnego, bo to jej pojemność i szybkość w dużej mierze definiuje komfort użytkowania systemu operacyjnego.
Jej większa pojemność pozwoli na sprawne działanie większej liczby programów jednocześnie lub otwarcie większej liczby zakładek w przeglądarce internetowej.
Dodatkowo system operacyjny cały czas wymaga posiadania coraz większej pojemności pamięci RAM. Do niedawna absolutnym minimum było posiadanie 2 GB pamięci RAM, dzisiaj komputer z 4 GB to naszym zdaniem zdecydowanie za mało do sprawnego wykorzystywania komputera mobilnego. Minimum zalecamy 8 GB, ale już powoli trzeba oswoić się z myślą, że w nieodległej przyszłości trzeba będzie posiadać w komputerze 16 GB jako minimum.
Przy wyborze pamięci RAM warto zwrócić uwagę na to, w jakim trybie pracuje pamięć. W komputerach przenośnych z niskiej półki cenowej bardzo często działa ona w trybie jednokanałowym (obsadzony jest tylko pojedynczy slot na moduł pamięci). Taka konfiguracja nie pozwala na wykorzystanie w pełni całej mocy obliczeniowej laptopa. Polecamy starać się wybierać komputery przenośne z konfiguracją pamięci, która działa dwukanałowo, jest to bardzo ważne w przypadku komputerów mobilnych wyposażonych w procesory AMD Ryzen, ponieważ zyskują one dużo na wydajności przy takiej konfiguracji układu pamięci. Podobnie jak w procesorach wyższa częstotliwość pracy układu przełoży się na lepszą wydajność.
Nośnik danych w laptopie HDD, SSD
Komputery przenośne jak tradycyjne komputery stacjonarne, korzystają z dwóch typów nośników danych – tradycyjnych dysków twardych HDD oraz z półprzewodnikowych nośników danych SSD.
- Dyski twarde HDD – oferują dużo większą pojemność i są tańszym rozwiązaniem od nośników SSD. Niestety ich wydajność jest nieporównywalnie niższa. Dodatkowo narażone są na uszkodzenia mechaniczne, ponieważ w ich wnętrzu występują elementy mechaniczne, które mogą ulec uszkodzeniu przy dowolnym uderzeniu. Dyski twarde HDD występują najczęściej w najtańszych komputerach przenośnych lub można je spotkać w droższych konstrukcjach jako dodatkowy magazyn na rzadziej używane pliki.
- Nośniki SSD – bazują na szybkiej pamięci półprzewodnikowej, dzięki czemu mogą osiągnąć wydajność niedostępną tradycyjnym dyskom twardym. Instalacja systemu operacyjnego na nośniku SSD to najlepsze co możemy zrobić, żeby przyspieszyć działanie komputera. Dodatkowo nośniki te pozbawione są całkowicie elementów mechanicznych, wiec są całkowicie odporne na uszkodzenia mechaniczne. Nośniki SSD występują w dwóch formatach, tradycyjnym 2,5 cala, ale i też z nowszym interfejsem M.2 PCIe NVMe. Ten drugi standard występuje głównie w droższych laptopach gamingowych lub biznesowych, ale jest też coraz częściej spotykany w dobrych laptopach konsumenckich.
Laptop z systemem operacyjnym czy bez systemu.
Odpowiedź na to pytanie według nas jest bardzo prosta, jeśli posiadasz własny systemu operacyjny Windows lub Linux, to nie widzimy potrzeby kupowania jeszcze raz posiadanego oprogramowania. Natomiast, jeśli nie posiadasz, żadnego systemu operacyjnego, to polecamy wybrać takiego laptopa, który będzie z zainstalowanym systemem operacyjnym. Co więcej, jeśli jest to pierwszy kupowany przez nas komputer przenośny, możemy nie poradzić sobie z własnoręczną instalacją systemu operacyjnego. Dlatego lepiej zdać się producenta sprzętu.
Wygląd i budowa.
Nie zamierzamy rozwodzić się nad stylistyką laptopów, ponieważ każdemu podoba się co innego. Chcemy jedynie zwrócić uwagę na to, żeby podczas wyboru laptopa zwrócić szczególną uwagę na to, czy jest on dobrze wentylowany. Łatwo to poznać po dużej liczbie otworów wentylacyjnych, a im bardziej wydajny laptop, tym więcej powinno ich być.
Drugą kwestią jest materiał, z jakiego został on wykonany, w większości przypadków głównym budulcem są wszelakiej maści materiały sztuczne i plastiki, ale też możemy spotkać modele z aluminiową lub magnezową obudową. Charakteryzują się one większą odpornością na uszkodzenia mechaniczne, ale nie zawsze jest to prawdą. Najczęściej zastosowanie drogiego materiału ma podkreślić ekskluzywność danego komputera mobilnego. Więc jeśli wybierzemy laptop, a jego obudowa wykonana będzie z plastiku, to nie jest to powód do zmartwienia.
Złącza, łączność oraz bezpieczeństwo.
Całkowicie już na koniec warto zwrócić uwagę, na liczbę dostępnych złącz, do podłączenia urządzeń peryferyjnych. Bo jak się okaże, że mamy ich za mało, to nawet najfajniejszy laptop nagle dużo straci w naszych oczach. Dlatego ważne jest, żeby komputer przenośny dysponował przynajmniej trzema złączami USB 3.0, wyjściem wideo HDMI. Niektórzy do swojej pracy będą wymagali posiadania napędu optycznego. Może się okazać, że taki napęd będziemy mogli tylko podłączyć przez złącze USB, bo producent nie przewidział miejsca na taki napęd. Praktycznie każdy dysponuję modułem sieci bezprzewodowej WiFi, przy wyborze nowego laptopa warto sprawdzić, jakie standardy on obsługuje. Aktualnie najwydajniejsze sieci bezprzewodowe to WiFi 6 i jeśli będziemy dysponować taką kartą sieciową, to z całą pewnością nie będziemy mieć powodu do zmartwienia.
Ostatnią już kwestią, na którą zwrócilibyśmy uwagę to zabezpieczenie laptopa przed niepowołanym dostępem. Coraz częściej można spotkać kamerki internetowe, które identyfikują użytkownika przed komputerem czy czytniki linii papilarnych. Przy okazji obydwa rozwiązania są wygodniejsze od wpisywania kodu PIN i w znacznym stopniu utrudniają niepowołany dostęp do naszego komputera.
Podsumowanie.
Mamy nadzieję, że nasz poradnik odpowie na wasze pytania i okaże się pomocny przy zakupie komputera przenośnego. Dokładne recenzje poszczególnych laptopów możecie znaleźć na naszej stronie internetowej, gdzie redaktorzy w bardzo dokładny sposób testują komputery mobilne i je oceniają.
Materiał powstał przy współpracy z firmą komputronik.pl
